Gemeenteraad

De gemeenteraad  bestaat uit 45 gekozen inwoners. Zij worden elke vier jaar gekozen door de andere inwoners van Den Haag. Deze raadsleden vertegenwoordigen alle mensen die in Den Haag wonen. De gemeenteraad heeft het voor het zeggen in de gemeente. Samen met burgemeester en wethouders besturen zij de stad.

De gemeenteraad bepaalt elk jaar hoeveel geld er beschikbaar komt en maakt de keuzes voor de verdeling van het geld voor veel activiteiten in de stad. De raad controleert ook hoe het college van burgemeester en wethouders het beleid heeft uitgevoerd. Elke vier jaar kiezen de inwoners van de stad een nieuwe gemeenteraad, op 18 maart 2026 kiezen de inwoners een nieuwe gemeenteraad.
Bij besluit van 3 april 2025 heeft de raad de bedragen voor de meerjarenbegroting 2026-2029 ten behoeve van de gehele raadsorganisatie vastgesteld.

De raad stelt als volksvertegenwoordiger kaders vast voor alle plannen. Ook controleert de raad of het beleid wordt uitgevoerd binnen deze kaders. In de commissie-en raadsvergaderingen vindt de besluitvorming hierover plaats.

Raadsvergaderingen zijn openbaar. Inwoners van Den Haag zijn van harte welkom: als insprekers en als publiek. Inwoners worden als speciale ‘gast van de raad’ uitgenodigd bij de raadsvergaderingen. De gemeenteraad vindt het belangrijk dat bewoners kennis maken met het werk van de gemeenteraad. Om zoveel mogelijk verschillende bewoners hiervoor uit te nodigen, wordt er ieder kwartaal een aantal willekeurige inwoners van Den Haag geselecteerd. Zij ontvangen een persoonlijke uitnodiging op naam, ondertekend door de burgemeester als voorzitter van de raad.

Scholen komen graag langs in de raadzaal om te leren over politiek en democratie. Voor basisscholen is er het programma ‘Democracity’ van ProDemos. Met begeleiding van één of meer raadsleden gaan scholieren aan de slag met de bouw van hun ‘eigen’ stad. Middelbare scholen kunnen deelnemen aan het programma ‘Klassenbezoek’, ook van ProDemos. Zij gaan dan met elkaar en een raadslid in gesprek over het organiseren van een fictief festival. Twee keer per jaar wordt een aantal klassen uitgenodigd voor het kindervragenuur, waarin leerlingen van groep 7 en 8 hun vragen kunnen voorleggen aan raadsleden, wethouders en de burgemeester.

De activiteit Gemeenteraad betreft de (maandelijkse) vergoedingen aan de raadsleden. Hiervoor is een budget beschikbaar van € 2,2 mln.
Er is ook budget beschikbaar voor de apparaatskosten van de gemeenteraad en de ondersteuning door de griffie. Deze zijn apart in de begroting toegelicht.

Het treffen van voorzieningen voor de raad, zoals ondersteuning van raads- en commissievergaderingen en gemeenteraadsfracties (werkplekken). Fracties krijgen een budget voor hun werkzaamheden, dit gebeurt op grond van de Verordening fractieondersteuning 2023.

De commissiezaal zal in 2026 verbouwd zijn en in overeenstemming gebracht met hoe de raadzaal er uit ziet. Daarmee is een volwaardige vergaderzaal met hetzelfde vergader- en audiovisueel systeem voor commissievergaderingen ontstaan.

Voor de apparaatslasten gemeenteraad is een budget begroot van € 5,0 mln. Hiervan heeft € 3,0 mln. betrekking op het betalen van fractieondersteuning aan de gemeenteraadsfracties en € 2,0 mln. heeft betrekking op overige goederen en diensten.

Het ondersteunen van de gemeenteraad en de raadscommissies en de communicatie tussen inwoners en de gemeenteraad verzorgen.

Alle communicatie-uitingen van de raad, zowel op papier, via de website als op social media.

De griffie  ondersteunt de gemeenteraad. De ambtenaren van de griffie zorgen er voor dat de raad en de raadscommissies kunnen vergaderen. Ook vertelt de griffie aan de stad wat de raad doet. Dat is te lezen op de website en op social media. De griffie organiseert schoolbezoeken aan de raadzaal. Scholieren maken zo kennis met de lokale politiek en de Haagse gemeenteraad. Ook bezoeken inwoners de gemeenteraad (het programma Gast van de raad) en gaan de raadsleden op bezoek in de stadsdelen met het programma Raad in de stad.

De raad vraagt meer van de griffie: om de bestuurlijke besluitvorming te verbeteren wordt ook in 2026 gewerkt aan een bredere (inhoudelijke) ondersteuning van de raad. Daarbij valt te denken aan:

• Het opstellen en onderhouden van themadossiers
• Het adviseren van de raad over de geschiedenis van totstandkoming van een dossier
• De ondersteuning van raadsrapporteurs
• Inzet van de raadsadviseur op inhoudelijke projecten
• Opkomstbevordering voor de verkiezingen van de gemeenteraad op 18 maart 2026.

Voor de bestuursondersteuning is een budget begroot van € 2,9 mln. Hiervan is 2,3 mln. bestemd voor salariskosten van de medewerkers van de griffie en € 0,6 mln. voor overige goederen en diensten.

Het doel van de rekenkamer is om met onafhankelijke en objectieve onderzoeken de rol van de gemeenteraad en het functioneren van de gemeente te versterken. De rapporten en brieven van de rekenkamer zijn tevens bedoeld als aanknopingspunt voor het gemeentebestuur om rekenschap af te leggen aan de burgers.

De rekenkamer doet onderzoek naar de doelmatigheid, de doeltreffendheid en de rechtmatigheid van het beleid van het gemeentebestuur. Daarnaast doet de rekenkamer onderzoek naar de opvolging van raadsbesluiten over eerdere rekenkamerrapporten. De rapporten en brieven van de rekenkamer zijn openbaar en worden voor behandeling of ter informatie aangeboden aan de gemeenteraad. De rekenkamer neemt in haar eigen jaarplan op welke onderzoeken zij zal uitvoeren. Dit jaarplan publiceert de rekenkamer op haar website en wordt tevens ter informatie aangeboden aan de gemeenteraad.

Voor de rekenkamer is een budget van € 1,3 mln. ter beschikking gesteld. Dit budget gebruikt de rekenkamer voor de vergoedingen voor de leden van de rekenkamer, de salarissen van de ambtenaren van de rekenkamer, de inhuur van externe deskundigen en overige uitgaven die de rekenkamer nodig acht voor de uitoefening van haar taken. De rekenkamer neemt in haar jaarplan op hoe het ter beschikking gestelde budget wordt besteed. De rekenkamer is zelfstandig bevoegd binnen haar budget uitgaven te doen voor de uitvoering van haar taken.

Een goede en onafhankelijke uitvoering van het mandaat en de missie van de Ombudsman (inclusief Jeugdombudsman) conform de gemeentewet artikel 81t en de lokale ‘verordening gemeentelijke Ombudsman’. Waar Haagse inwoners, ondernemers en instellingen laagdrempelig terecht kunnen met klachten en signalen over de gemeentelijke dienstverlening. Met als doel de gemeente te laten leren van klachten ten behoeve van verbetering van de dienstverlening.

Op basis van een onafhankelijke positie behandelen van klachten, als ook het vergroten van de zichtbaarheid en vindbaarheid van de Ombudsman en Jeugdombudsman in de stad voor Haagse inwoners, ondernemers en instellingen die vastlopen bij de gemeente. Door middel van interventies knelpunten helpen oplossen. En in bredere zin, signalen en trends bundelen in rapportages en onderzoeken met aanbevelingen aan het college en de raad.

Bij besluit van 3 april 2025 heeft de raad de bedragen voor de meerjarenbegroting 2026-2029 ten behoeve van de gehele raadsorganisatie vastgesteld. In deze vaststelling zijn ook de extra middelen voor de ombudsman begrepen naar aanleiding van het verbeterplan* van de ombudsman. Dit leidt tot een budget voor de ombudsman voor 2026 van € 1,9 mln. oplopend tot € 2,2 mln. structureel vanaf 2027.

*De ombudsman heeft behoefte aan structureel meer middelen. De redenen hiervoor zijn een onevenredig hoge werkdruk, toenemende complexiteit van klachten en ontoereikende formatie voor wettelijke taken plus een gebrek aan adequate technische ondersteuning.
De ombudsman heeft een verbeterplan opgesteld met een gefaseerde uitbreiding van de huidige formatie van 6,2 naar 15,3 fte in 2027.

Van het budget voor de ombudsman is in 2026 € 1,5 mln. bestemd voor salariskosten van de ombudsman medewerkers en € 0,4 mln. voor overige goederen en diensten.

De Gemeentelijke Accountantsorganisatie Den Haag (GAD) is de accountant van de gemeente Den Haag en gelieerde organisaties. De GAD levert een bijdrage aan het vertrouwen in de maatschappij en draagt bij aan het verbeteren van organisaties in de publieke sector. Voor meer informatie zie ons jaarplan. 

• De GAD voert wettelijke en niet wettelijke controles uit en geeft diverse controleverklaringen af. 
• De GAD deelt haar kennis met de gemeente en gelieerde organisaties. 
• De GAD ondersteunt de gemeenteraad en het college bij hun taken gericht op de (financiële) controle. 

Voor de GAD is een budget begroot van € 5,3 mln. (lasten € 5,6 mln. en baten € 0,3 mln.). Van de begrote lasten is € 4,3 mln. bestemd voor salariskosten van de GAD medewerkers en € 1,0 mln. voor overige goederen en diensten. De baten hebben betrekking op werkzaamheden uitgevoerd voor externe organisaties.