Cultuur
Cultuur
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Cultuur | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 64.675 | 69.659 | 71.297 | 68.778 | 68.694 | 67.644 |
Baten | 754 | 125 | 63 | 63 | 0 | 0 |
Saldo | 63.920 | 69.534 | 71.234 | 68.715 | 68.694 | 67.644 |
Wat willen we bereiken?
Het uitgangspunt voor het cultuurbeleid van de gemeente en de doelen die we willen bereiken staan in de Cultuurvisie 2033 (RIS315525 ). De Cultuurvisie is tot stand gekomen na een uitgebreid participatietraject en vormt ook de basis voor het beleid op de kortere termijn. Dat wordt vastgelegd in vierjarige beleidskaders, waarvan de eerste is gestart op 1 januari 2025 (Beleidskader Kunst en Cultuur 2025-2028, RIS315711 ). De Cultuurvisie heeft vier pijlers:
- Cultuureducatie en -participatie: een leven lang cultuur
- Diversiteit en inclusie in de culturele sector
- Makersklimaat: ruimte en aandacht voor de creatieven
- Aantrekkingskracht: 365 dagen en nachten aantrekkelijk
We vinden het belangrijk dat alle kinderen en jongeren met betekenisvol kunst- en cultuuraanbod kunnen kennismaken en zich, ook buiten schooltijd, zelf (verder) kunnen bekwamen in het beoefenen van kunst en cultuur. Dat realiseren we via de uitgangspunten en doelstellingen in de nota cultuureducatie en cultuurparticipatie 2025-2028 (RIS 322657 ).
We willen bereiken dat er voldoende betaalbare ruimte is voor kunstenaars en creatieve ondernemers, de uitvoering van het buitenkunstbeleid op orde brengen. Dat doen we op basis van de Nota Broedplaatsen en de Uitvoeringsnota Kunst in de Openbare Ruimte (RIS322663 ). In het IHP voor Cultureel Vastgoed geven we aan op welke wijze we het gemeentelijk vastgoed benutten voor culturele functies.
We willen dat het culturele aanbod 365 dagen en nachten aantrekkelijk is. Dat doen we in 2026 door een uitgebreid en divers cultureel aanbod te subsidiëren, samen te werken met The Hague & Partners op het gebied van cultuurmarketing en onderzoek te doen naar Den Haag Culturele Hoofdstad 2033 (RIS 321094). Daarnaast geven we integraal uitvoering aan de Nachtvisie (RIS319421).
In de Cultuurvisie Den Haag 2033 en het Beleidskader Kunst en Cultuur 2025-2028 stellen we daarnaast dat een goede bedrijfsvoering een voorwaarde is voor een gezonde en weerbare culturele sector. In 2026 werken we hier verder aan in samenwerking met de culturele instellingen.
Wat gaan we ervoor doen?
- Meerjarige subsidiëring;
Iedere vier jaar verdelen we een groot deel van het beschikbare cultuurbudget over culturele organisaties op basis van subsidieregelingen en advies over de aanvragen van externe adviescommissies. 2026 is het tweede jaar van de periode 2025-2028. Het Rijk onderzoekt de mogelijkheden om de meerjarige subsidieperiode die start in 2029 te verlengen. In 2026 zal de gemeente hier ook een besluit over moeten nemen.
- Begrotingssubsidies;
We hebben met het Beleidskader 2025-2028 ervoor gekozen om een aantal culturele organisaties vanaf 2025 niet te laten meelopen in de subsidietender voor meerjarige subsidies, maar om ze door middel van een begrotingssubsidie te bekostigen. Het gaat o.a. om i nstellingen die namens de gemeente structurele (systeem)taken uitvoeren. Dit zijn Amare, Cultuurschakel, Popradar en Stroom.
- Amare;
Tijdens de behandeling van de programmabegroting 2025 is amendement A van de SP (RIS320473) aangenomen. In 2026 zal de uitvoering van het hierin gevraagde Plan van Aanpak door Amare verder ter hand genomen worden.
- Diligentia & PePijn en KOO;
Onder de subsidieregeling MJB 2025-2028 is aan Diligentia & PePijn en KOO voor 2025 en 2026 subsidie verleend waaraan specifieke subsidieverplichtingen met verbeterpunten zijn verbonden. Gedurende 2025 is dit gemonitord en begin 2026 zal duidelijk zijn of hieraan wordt voldaan.
- Projectregelingen;
Naast de meerjarige subsidieregelingen hebben we in 2026 ook diverse projectsubsidieregelingen, waaronder Haagse Kunst en Cultuur Projecten (HKCP), de Makersregeling en de regeling stimulering versterking cultureel ondernemerschap en bedrijfsvoering. Deze regelingen hebben een looptijd tot en met 2028.
- Bedrijfsvoering culturele organisaties;
Naast de subsidieregeling versterking cultureel ondernemerschap en bedrijfsvoering die tot doel heeft om instellingen financieel te ondersteunen bij het versterken van hun bedrijfsvoering, organiseren we in 2026 ook kennissessies op het vlak van cultureel ondernemerschap en bedrijfsvoering.
- Europese Culturele Hoofdstad 2033;
Naar aanleiding van de motie “Den Haag Culturele Hoofdstad 2033” (RIS316149 ) zal in 2026 het projectplan DH33 worden opgesteld. Dit plan zal middels een raadsbesluit naar verwachting voor het zomerreces aan de gemeenteraad worden voorgelegd, zodat medio 2026 een besluit genomen kan worden of Den Haag zich als stad zal kandideren voor de titel Europese Culturele Hoofdstad 2033.
- Broedplaatsen;
Na de vaststelling van de nota Broedplaatsen in het najaar van 2025 start de implementatie. Onderdeel van de implementatie is het Uitvoeringsprogramma bij de Nota Broedplaatsen dat in 2026 zal worden aangeboden aan de raad. Hierin wordt vraag en aanbod beter in kaart gebracht, doorstroom bevorderd en het gebruik van de gemeentelijke vastgoedportefeuille geoptimaliseerd. De samenwerking met vastgoedpartners in de stad wordt aangehaald om het aantal vierkante meters op peil te houden en te laten groeien met de stad. Dit heeft onder andere als doelstelling om de werkgelegenheid in de Haagse creatieve sector te laten groeien.
- Kunst in de openbare ruimte;
In de uitvoeringsnota Kunst in de Openbare ruimte die zomer 2025 is vastgesteld is vastgelegd welke stappen we nemen om dit onderwerp beter te borgen. Onder meer werken we in 2026 aan een collectieprofiel.
- Publieksonderzoek;
Het 4 e publieksonderzoek, dat The Hague & Partners in opdracht van de gemeente uitvoert naar het culturele publiek in Den Haag, start in september 2025 en loopt door in 2026. Met het onderzoek monitoren we welke doelgroepen de culturele instellingen bezoeken en hoe goed de verschillende inwoners van Den Haag in het publiek terug te zien zijn.
- Toegankelijkheid;
Vanuit het coalitieakkoord 2022-2026 is € 0,1 mln. beschikbaar gesteld voor het toegankelijk maken van de cultuursector. Deze middelen zijn ook voor 2026 toegevoegd aan de Subsidieregeling Toegankelijke Stad, waarmee we culturele instellingen ondersteunen bij het toegankelijk maken van hun gebouw en/of programmering. Daarbij gaat het om fysieke, sociale en digitale toegankelijkheid.
- Samenwerking met partijen in de stad;
Versterken van cultuur en media doen we niet alleen, maar samen met vele partijen in de stad. We versterken de samenwerking van culturele instellingen, economische partijen, vastgoedpartijen, internationale instellingen, fondsen en andere partners.
Wat mag het kosten?
Met het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2025-2028 wordt (exclusief musea) ca. € 47,2 mln. verstrekt aan culturele instellingen. Via begrotingssubsidies Cultuur wordt ca. € 16,5 mln. besteed en via diverse kleinere subsidieregelingen € 2,4 mln. De personeelskosten en de overige uitgaven bedragen ca. € 5,0 mln.
Beeldende kunst
Beeldende kunst
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Beeldende kunst | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 402 | 399 | 399 | 399 | 399 | 399 |
Baten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | 402 | 399 | 399 | 399 | 399 | 399 |
Wat willen we bereiken?
Kunst in de openbare ruimte draagt bij aan de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van Den Haag. Ook behoren monumenten en gedenktekens tot de collectie. Hiermee geven we inwoners een plek in de stad om in aanraking te komen met de geschiedenis. Bovendien bieden gedenktekens een plek van betekenis voor nabestaanden van gemeenschappen. Als eigenaar van de collectie kunst in de openbare ruimte zorgen wij ervoor dat de collectie in goede staat verkeert, de informatievoorziening op orde is en de collectie beleefbaar is voor inwoners en bezoekers.
Wat gaan we ervoor doen?
- In 2026 leggen we een collectieprofiel vast.
- We geven opdracht voor de onderhouds- en schoonmaakwerkzaamheden aan kunstwerken in de openbare ruimte. Ook gaan we in gesprek om het beheer en onderhoud nog beter te organiseren en om stappen te maken richting een meerjarig onderhoudsplan (MOP).
- We blijven werken aan het verbeteren van processen voor het aanvragen, maken en plaatsen van nieuwe kunstwerken en gedenktekens. Ook voor het maken en afhandelen van meldingen bij schade worden de processen gestroomlijnd. Dit wordt ook gecommuniceerd naar inwoners.
- Er wordt gewerkt aan een collectieregistratiesysteem om de informatiehuishouding van de collectie te verbeteren. Bovendien wordt onderzoek uitgevoerd naar het eigenaarschap van de kunstwerken uit de collectie om de informatiehuishouding verder te verstevigen.
- Er wordt gewerkt aan nieuw beleid voor kunst in de openbare ruimte.
- We verwezenlijken opdrachten voor kunstwerken en gedenktekens om de Haagse collectie aan te vullen.
Wat mag het kosten?
Het budget bedraagt € 0,4 mln.
Accommodaties voor kunstbeoefening
Accommodaties voor kunstbeoefening
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Accommodaties voor kunstbeoefening | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 17.838 | 19.062 | 19.355 | 16.146 | 16.115 | 16.235 |
Baten | 7.057 | 7.205 | 7.242 | 7.282 | 7.282 | 7.282 |
Saldo | 10.781 | 11.857 | 12.113 | 8.864 | 8.833 | 8.953 |
Wat willen we bereiken?
We zorgen voor goede gemeentelijke culturele accommodaties. Om inzichtelijk te maken welke investeringen nodig zijn om het cultuurvastgoed aan de beleidsdoelstellingen te laten voldoen, is het Integraal Huisvestingsplan Cultuur & Bibliotheken (RIS311896 ) uit 2022 opgesteld. Hierin zijn zowel de ambities als de planning opgenomen.
Wat gaan we ervoor doen?
- We vervolgen in 2026 de (voorbereiding van de) projecten die geprioriteerd zijn binnen het financiële kader. Dit volgt uit het collegebesluit Haagse Referentienormen voor maatschappelijke voorzieningen (RIS307513 ) waarin opdracht is gegeven tot een nadere uitwerking van het voorzieningenniveau per type voorziening. Resultaat hiervan zijn de Integrale Huisvestingsplannen (IHP’s, scope 10 jaar) cultuur & bibliotheken, onderwijs, sport en zorg en welzijn. In de begroting is een structurele oplopende reeks kapitaallasten beschikbaar gesteld vanaf 2024 voor uitvoering van deze IHP’s.
- We zetten extra middelen in voor vervanging van (gebouwgebonden) installaties. De middelen zijn beschikbaar voor exploitatie, beheer en onderhoud van maatschappelijk vastgoed voor cultuur.
- Het beleid voor werkruimten voor individuele kunstenaars en kunstenaarscollectieven wordt bijgesteld onder andere aan de hand van een inventarisatie van het gebruik van de huidige werkruimten in gemeentelijk bezit, de vraag naar werkruimtes en de ontwikkelingen op het gebied van vastgoed en in het bijzonder van betaalbare werkruimten.
- Begin januari 2026 wordt de winnaar van de selectieprocedure bekend gemaakt en zal de transformatie starten van De Helena naar een filmtheater met werkplekken voor broedplaatsen, audiovisuele ondernemers, huiskamer voor de wijk en continuering van de Energiekas.
- In 2026 worden de ateliers aan de Prinsegracht 14A-16 verder verduurzaamd en waarschijnlijk in 2026 afgerond.
- In 2026 gaan de voorbereidingen voor de verbouwing van Muzee Scheveningen en de werkzaamheden aan de Appelloods door.
- Met het oog op toekomstige ontwikkelingen van culturele voorzieningen overweegt de gemeente de overname van cultureel vastgoed. Hierbij moet achterstallig onderhoud worden uitgevoerd en bestaande leningen worden afgewikkeld. De gemeente stelt hiervoor 0,9 mln. beschikbaar.
- Het Uitvoeringsprogramma dat hoort bij de Nota broedplaatsen 2025-2030 zal worden vastgesteld in 2026.
Wat mag het kosten?
Voor Accommodaties is in 2026 19,4 mln. aan lasten begroot. De lasten betreffen met name onderhoud ( 5,7 mln.) en kapitaallasten ( 10,6 mln.). De baten bestaan voornamelijk uit huuropbrengsten.
Musea
Musea
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Musea | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 25.800 | 26.547 | 28.359 | 27.095 | 26.458 | 26.203 |
Baten | 1.919 | 1.894 | 1.894 | 1.894 | 1.894 | 1.894 |
Saldo | 23.881 | 24.653 | 26.465 | 25.201 | 24.564 | 24.309 |
Wat willen we bereiken?
Tentoonstellingen, bijbehorende activiteiten en educatieve programmering van musea dragen in grote mate bij aan de aantrekkelijkheid van de stad, zoals genoemd in de Cultuurvisie. Met de verbouwing van het Haags Historisch Museum wordt het culturele karakter van het Museumkwartier verder versterkt en wordt een impuls gegeven aan het kwaliteitstoerisme. Dit wordt genoemd in de coalitieakkoorden van 2022 (RIS 313189 ) en 2023 (RIS 316672 ) en het Binnenstadsplan 2033 (RIS316359_bijlage 1 ). Voor de voormalige Amerikaanse ambassade zal een nieuwe bestemming worden gezocht.
Wat gaan we ervoor doen?
- We renoveren het Haags Historisch Museum en breiden het uit. In het Haags Historisch Museum zijn de publieksfaciliteiten en de installaties op het gebied van veiligheid, techniek en klimaat dringend aan vervanging toe zodat is besloten tot een verbouwing (RIS306881 ; RIS314587 ; RIS311896). Na de succesvolle aanbesteding voor de aannemer en de beschikbaarstelling door de raad van het uitvoeringskrediet vindt de realisatie plaats van de verbouwing. De huidige planning gaat uit van heropening in het voorjaar van 2027.
- Er werden plannen ontwikkeld om in het voormalige gebouw van de Amerikaanse ambassade een nieuw Eschermuseum te vestigen, voor de versterking van het Museumkwartier en om een impuls te geven aan het kwaliteitstoerisme. De lopende aanbesteding is medio 2025 tijdelijk on hold gezet voor nader onderzoek. In 2026 wordt verder gewerkt aan de invulling en herontwikkeling van het ambassadegebouw. Mocht hier uiteindelijk een andere functie worden ontwikkeld, blijft de gemeentelijke Escher collectie in het Paleis behouden voor het Museumkwartier. We denken mee met de huidige gebruiker van de Amerikaanse ambassade voor een nieuwe, zo mogelijk vaste, locatie.
- In 2026 wordt de vervanging van de installaties van het Kunstmuseum verder voorbereid en wordt dit grootschalige project ingericht. Het verduurzamen van het gebouw en het vervangen van de installaties gaat gepaard met noodzakelijke bouwkundige aanpassingen waarbij ook gekeken wordt naar noodzakelijke functionele verbeteringen van de logistiek, depot en publieksfuncties zoals de entree.
- Met het Beleidskader 2025-2028 is ervoor gekozen dat musea die een gemeentelijke collectie beheren door middel van een begrotingssubsidie worden bekostigd. Dit zijn het Kunstmuseum, Museon-Omniversum, het Haags Historisch Museum, Museum Bredius en Escher in het Paleis.
Wat mag het kosten?
Via het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2025-2028 wordt aan musea ca. € 22,7 mln. subsidie verleend waarvan € 22,3 mln. in de vorm van begrotingssubsidies. Voor vastgoed is hier in totaal € 2,9 mln. opgenomen, zowel regulier als eenmalig budget. De lasten van overige zaken inzake musea bedragen per saldo € 2,8 mln. De baten betreffen ontvangen huren.
Archeologie
Archeologie
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Archeologie | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 2.015 | 2.178 | 2.185 | 2.169 | 2.168 | 2.168 |
Baten | 431 | 400 | 400 | 400 | 400 | 400 |
Saldo | 1.584 | 1.778 | 1.785 | 1.769 | 1.768 | 1.768 |
Wat willen we bereiken?
In de Haagse bodem liggen archeologische resten die soms duizenden jaren oud zijn. Archeologie Den Haag beschermt, onderzoekt, bewaart en presenteert deze resten.
Wat gaan we ervoor doen?
- Uitvoeren: de gemeente verwacht in 2026 circa 20 vooronderzoeken te doen, die mogelijk leiden tot 5 opgravingen. De uitkomsten van de onderzoeken worden gepubliceerd in de reeks Haagse Archeologische Rapporten. Een groot deel van de inzet van de afdeling gaat naar de werkzaamheden voor de renovatie van het Binnenhof. Ook de transformatie van Den Haag Zuidwest krijgt aandacht. Het budget voor onderzoeken komt veelal vanuit initiatiefnemers en de rest is afkomstig van de gemeente als opdrachtgever.
- Advisering: in 2026 geeft Archeologie Den Haag als wettelijk bevoegd gezag ongeveer 200 adviezen voor vergunningaanvragen. Ook gaat de gemeente voor het omgevingsplan een update maken van de archeologische waarde- en verwachtingenkaart.
- Collectie: Den Haag vindt het belangrijk dat resultaten van archeologisch onderzoek in de stad worden teruggegeven aan bewoners en bezoekers van de stad. Daarbij worden innovatieve technologieën ingezet: 3D-scanners, Virtual Reality en Augmented Reality. Hiermee worden resultaten gevisualiseerd en toegankelijk gemaakt voor het publiek en de wetenschap.
- Educatieve programma's: er worden educatieve programma's onderhouden en uitgevoerd, waaronder lessen op scholen, workshops en exposities om bewoners en bezoekers te informeren over ons archeologisch erfgoed. In 2026 worden 200 lessen over de Haagse archeologie gegeven in de Tempel en op scholen.
- Publieksparticipatie: de gemeente betrekt burgers bij het erfgoed van Den Haag op verschillende manieren en in samenwerking met erfgoedpartners, zoals monumentenzorg en bibliotheken. In 2026 worden meer dan 90 activiteiten in de Historische Informatie Punten georganiseerd in alle Haagse Bibliotheken en 50 andere publieksactiviteiten, zoals lezingen en open dagen.
Wat mag het kosten?
Het totale budget van de afdeling Archeologie bedraagt € 2,2 mln. Hiervan bedragen de personeelslasten circa € 1,6 mln. De overige € 0,6 mln. zijn onder meer voor archeologische onderzoeken.
De baten bedragen € 0,4 mln. en betreft de vergoeding van archeologische onderzoeken door externe opdrachtgevers.
Gemeentearchief
Gemeentearchief
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Gemeente archief | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 4.274 | 6.899 | 6.791 | 6.007 | 5.932 | 5.932 |
Baten | 710 | 660 | 360 | 360 | 360 | 360 |
Saldo | 3.564 | 6.239 | 6.431 | 5.647 | 5.572 | 5.572 |
Wat willen we bereiken?
Het Haags Gemeentearchief (HGA) wil informatie duurzaam toegankelijk maken en houden, zodat de gemeente verantwoording kan afleggen en rechtszekerheid biedt aan inwoners en bedrijven. Door te investeren in de kwaliteit van het informatiebeheer en in innovatieve vormen van digitale archivering, zorgt het HGA ervoor dat waardevolle gegevens ook in de toekomst beschikbaar blijven. Zo draagt het archief bij aan transparantie, rechtszekerheid en het behoud van het collectieve geheugen van de stad en haar inwoners.
Wat gaan we ervoor doen?
Om dit te bereiken bereidt het HGA zich voor op de implementatie van de nieuwe Archiefwet. Deze wet verkort de overbrengingstermijn van overheidsarchieven van 20 naar 10 jaar, wat vraagt om het inhalen van achterstanden en het versnellen van processen. Het HGA werkt aan de inrichting van een goed functionerend digitaal archiefsysteem (e-depot), waarin digitale informatie veilig, betrouwbaar en langdurig bewaard kan worden. Daarnaast ontwikkelt het HGA beleid voor data-governance, zodat digitale gegevens op een verantwoorde manier worden beheerd. Als partner, adviseur en toezichthouder ondersteunt het HGA de gemeente bij het naleven van de Archiefwet en het verbeteren van de informatiehuishouding.
Publieksbenadering
Het HGA wil de verbinding met de stad versterken door samen te werken met erfgoedorganisaties en maatschappelijke partners. Door actief op zoek te gaan naar waardevolle archieven en collecties van instellingen, bedrijven en stichtingen, wordt het archief representatiever voor de Haagse samenleving. Tegelijkertijd zoekt het HGA naar manieren om deze collecties toegankelijk te maken op een manier die aansluit bij de taal, cultuur en belevingswereld van de inwoners.
Waarom dit belangrijk is
Een goed functionerend archief is essentieel voor een transparante overheid, het beschermen van burgerrechten en het mogelijk maken van historisch en beleidsmatig onderzoek. Het HGA zorgt ervoor dat informatie niet verloren gaat, maar opnieuw gebruikt kan worden—door de gemeente, door burgers en door toekomstige generaties.
Wat mag het kosten?
Voor het Gemeentearchief is € 6,8 mln. begroot aan lasten. Hiervan is € 4,8 mln. begroot voor personeelskosten en € 2,0 mln. huisvestings- en overige kosten. De baten betreffen bijdragen aan het uitvoeren van de archieffunctie voor gemeente Leidschendam-Voorburg. Voor de exploitatie van het depot in de Noodzetel is € 0,08 mln. per jaar gereserveerd voor 2026 en 2027.
Media
Media
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Media | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 1.863 | 2.078 | 2.075 | 2.075 | 2.075 | 2.075 |
Baten | 16 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | 1.847 | 2.078 | 2.075 | 2.075 | 2.075 | 2.075 |
Wat willen we bereiken?
De gemeente wil een sterke lokale journalistieke sector in de stad bevorderen. Dat is belangrijk voor het functioneren van de lokale democratie en het betrekken van burgers bij hun stad.
- Daarom wil de gemeente ervoor zorgen dat er een goed functionerende en toegankelijke publieke lokale omroep in de stad actief is, die zorgt voor betrouwbare berichtgeving voor alle inwoners.
- De gemeente wil dat nieuws en informatie eenvoudig in de stad verspreid kunnen worden en deze voorziening voor alle inwoners van Den Haag toegankelijk is, zodat zij op de hoogte zijn van wat er in hun stad speelt en gebeurt.
Als internationale stad van vrede en recht wil de gemeente het belang van vrije journalistiek op zowel lokaal als (inter)nationaal niveau benadrukken en ondersteunen. De vrije journalistiek is onontbeerlijk voor het goed functioneren van de democratie. Den Haag is stad van het vrije woord.
De gemeente wil dat er in het Atrium van het stadhuis, naast de activiteiten van de gemeente zelf, ruimte is voor onafhankelijke programmering.
Wat gaan we ervoor doen?
- De lokale publieke omroep krijgt, conform de mediawet, steun van de gemeente. De omroep garandeert betrouwbare nieuws- en de informatievoorziening voor alle inwoners van de stad. Via de lokale omroep wordt ook de Haagse programmering van jongerenzender FunX structureel gefinancierd.
- Om onafhankelijke en pluriforme journalistiek te garanderen, ondersteunt de gemeente de Haagse stichting Luis in de Pels. Deze stichting verleent financiële steun aan lokale journalistieke projecten. De gemeente heeft geen enkele invloed op de inhoud van content, programma’s, artikelen of andere journalistieke uitingen.
- De gemeente werkt samen met organisaties die opkomen voor het vrije woord en persvrijheid. De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), Free Press Unlimited (FPU), Nieuwspoort en De Tegel zijn daar voorbeelden van. Daarbij gaat het nadrukkelijk om bijeenkomsten en/of evenementen die in Den Haag worden georganiseerd waarbij educatie op het gebied van persvrijheid/journalistiek en het bevorderen van nieuws- en mediawijsheid een belangrijk onderdeel zijn. Zie ook de subsidieregeling mediabeleid Den Haag 2022 .
- Om de toegang tot de lokale media zo laagdrempelig mogelijk te maken, heeft de gemeente een studio ingericht in de Centrale Bibliotheek aan het Spui; Studio B. Vanuit deze studio, die voorzien is van camera’s zodat het publiek de radiostudio op internet ook kan zien tijdens de uitzending, zendt de lokale omroep dagelijks zijn live programma’s via RTV en online uit.
- De gemeente faciliteert de 350 muurkranten waarop lokaal nieuws verspreid wordt. Via dit digitale netwerk krijgen inwoners van Den Haag op allerlei locaties lokaal nieuws en informatie. De lokale omroep maakt een dagelijkse nieuwsminuut voor de muurkranten.
- Stichting Atrium faciliteert jaarlijks meer dan 50 exposities in het Atrium. Dit zijn zowel eigen producties van de stichting als producties van de gemeente en externe organisaties.
Wat mag het kosten?
De Stichting Stadsomroep Den Haag en FunX ontvangen voor hun activiteiten samen een begrotingssubsidie van € 0,9 mln., de stichtingen Atrium en Luis in de Pels samen € 0,2 mln. Voor de subsidieregeling mediabeleid is € 0,2 mln. opgenomen. Voor personeel en overige kosten wordt € 0,8 mln. begroot.
Monumentenzorg
Monumentenzorg
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Monumentenzorg | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 1.443 | 1.571 | 1.603 | 1.603 | 1.603 | 1.602 |
Baten | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | 1.423 | 1.571 | 1.603 | 1.603 | 1.603 | 1.602 |
Wat willen we bereiken?
Het in kaart brengen, beschermen en ontwikkelen van Haags erfgoed. En het bereiken en in stand houden van goede omgevingskwaliteit.
Wat gaan we ervoor doen?
Erfgoed
In het kader van onderzoek en het uitdragen en delen van kennis worden in 2026 twee publicaties in de VOM reeks voorbereid: 50 jaar Monumentenzorg Den Haag en Bouwhistorie. Er vindt een expositie plaats over Haags stadsbeeld naar aanleiding van de publicatie uit 2025. Ook worden er diverse publieksactiviteiten georganiseerd, zoals de Open Monumentendag in september, lessen basis en voortgezet onderwijs binnen Cultuurmenu en lezingen en wandelingen vanuit de Historische informatiepunten. De monumentenapplicatie wordt continu geactualiseerd.
In 2026 worden er gemeentelijke monumenten aangewezen uit de periode Post 65 en uit de periode tussen 1850 en 1940 (operatie stofkam). Ook wordt gestart met het aanwijzen van beeldbepalende bebouwing. Dit alles vraagt uitgebreide participatietrajecten.
Er zijn diverse subsidieregelingen die erfgoedeigenaren steunen in verduurzaming en ontwikkeling van panden. Dit betreft de regeling religieus erfgoed, regeling monumentenzorg, de regeling verduurzaming gemeentelijk erfgoed en subsidie voor het Nationaal Monument Oranjehotel.
Omgevingskwaliteit
In 2026 wordt het kwaliteitssysteem verder ontwikkeld op basis van de Omgevingsvisie en de Nota omgevingskwaliteit 2025. Jaarlijks legt de Adviescommissie omgevingskwaliteit en cultureel erfgoed verantwoording af met het jaarverslag.
In het kader van de gebiedsvisies worden er cultuurhistorische verkenningen uitgevoerd per gebied.
Wat mag het kosten?
Het totale budget van de activiteit bedraagt € 1,6 mln. Hiervan wordt € 1,1 mln. besteed aan apparaatslasten. Voor de subsidieregelingen kerken, monumentenzorg, Oranjehotel enz. en overige kostenposten (zoals ICT-uitgaven) is € 0,5 mln. begroot.
Bibliotheek Den Haag
Bibliotheek Den Haag
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Bibliotheek Den Haag | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 29.441 | 32.883 | 31.201 | 26.473 | 26.433 | 27.198 |
Baten | 3.992 | 3.350 | 1.770 | 1.770 | 1.770 | 1.770 |
Saldo | 25.449 | 29.533 | 29.431 | 24.703 | 24.663 | 25.428 |
Wat willen we bereiken?
Bibliotheek Den Haag wil een plek zijn waar iedere inwoner zich welkom voelt en zich kan ontwikkelen. We streven ernaar om een laagdrempelige, toegankelijke en gastvrije omgeving te bieden, waar mensen naast boeken ook inspiratie, ontmoeting en nieuwe inzichten vinden. Met een breed aanbod aan collecties, activiteiten en programma’s willen we bijdragen aan persoonlijke groei, kennisdeling en culturele verrijking. Dit aanbod past binnen de vijf wettelijke taken die het uitgangspunt vormen voor het werk van Bibliotheek Den Haag. Door de aanwezigheid op 56 locaties (17 vestigingen, 39 Bibliotheken op school) in de stad zijn we altijd dichtbij. Het doel is dat bezoekers de bibliotheek verrijkt verlaten—met nieuwe ideeën, vaardigheden of ervaringen die voor ieder individu anders kunnen zijn.
Wat gaan we ervoor doen?
In 2026 wordt gestart met de uitvoering Meerjarenbeleidsplan Bibliotheek Den Haag 2026-2029. In dit plan wordt ingezet op versterking van Bibliotheek Den Haag niet per se door altijd méér te doen, maar door accenten te leggen en zo nog meer in te zetten op kwaliteit.
Altijd de bibliotheek in de buurt
Bibliotheek Den Haag is met 17 vestigingen en 39 scholen die deelnemen aan het programma de Bibliotheek op school aanwezig op 56 plekken in de stad. Er is dus altijd een bibliotheek in de buurt waar mensen kunnen leren, ontdekken en geïnspireerd kunnen worden.
Programmering
In alle 17 vestigingen is ruim aanbod: een rijke collectie en een divers aanbod aan programmering. Er is een samenhangend evenwichtig programma voor de stad. We doen dit op drie hoofdlijnen:
- Educatie 0-25 jaar (Lezen en taal als basis)
- Basisvaardigheden en digitaal burgerschap (18+) (Meedoen aan de samenleving)
- Cultuur en maatschappij (Inspireren en ontwikkelen)
Met het landelijke programma de Bibliotheek op school werken we aan het stimuleren van meer lezen, op school en thuis. Dit en het aantal scholen dat in 2026 aangesloten kan worden is afhankelijk van de financiering.
Community librarian
De bibliotheek wil een ondersteunende rol spelen in het leven van de inwoners binnen de kaders van de wettelijke taken die de bibliotheek heeft. Het is daarom belangrijk dat de vertrouwensband met de stad verdiept. De "community librarians" werken samen met lokale gemeenschappen en partners. Zo zorgen we ervoor dat het voor steeds meer mensen evident wordt om de drempel van de bibliotheek over te gaan. En alleen zo zijn we de betrouwbare partner die actief zorgt voor verbinding in de stad. Dit gaan we verder uitbouwen door "community librarians" op te leiden en de contacten met de partners in de stad en onze collega’s van de gemeente (zoals stadsdelen en wijken, CJG's en financiële hulpverlening) te versterken.
Wat mag het kosten?
Voor Bibliotheek Den Haag is in 2026 voor € 31,2 mln. aan lasten begroot. Hiervan heeft € 7,7 mln. betrekking op huisvesting inclusief afschrijvingen, € 16,4 mln. is bedoeld voor personeel en € 2,2 mln. is geraamd voor programmering en activiteiten, € 1,7 mln. aan decentralisatie uitkering en € 3,2 mln. aan overige lasten. Er is € 1,8 mln. aan baten begroot.