Onderwijsachterstandenbeleid en taal
Onderwijsachterstandenbeleid en taal
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Onderwijsbeleid | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 91.336 | 114.331 | 84.483 | 89.294 | 89.689 | 89.443 |
Baten | 58.227 | 76.658 | 44.651 | 44.451 | 44.156 | 44.156 |
Saldo | 33.109 | 37.673 | 39.832 | 44.843 | 45.533 | 45.287 |
Wat willen we bereiken?
De gemeente wil dat alle Haagse kinderen en jongeren, ongeacht hun achtergrond, gelijke kansen krijgen om zich via het onderwijs optimaal te ontwikkelen. Dit draagt bij aan kansengelijkheid en brede welvaart in de stad. De Haagse Educatieve Agenda 2022–2026 Kiezen voor kansen (RIS311077) vormt het beleidskader voor dit doel. Hierin staan vier ambities centraal die hieronder worden toegelicht. Daarnaast heeft het demissionaire kabinet besloten om de Onderwijskansenregeling voor het voorgezet onderwijs af te schaffen. Op 3 juli heeft de tweede kamer een motie aangenomen die de regering oproept de bezuiniging terug te draaien. We sluiten ons daarbij aan. Alsook het terugdraaien van de korting op de Onderwijsachterstandsmiddelen.
Wat gaan we ervoor doen?
Ambitie 1: Voldoende, bevoegde en bekwame onderwijsprofessionals
- We ondersteunen professionals in en om de klas via 10 bovenbestuurlijke leernetwerken en inzet in 100 klassen door circa 80 studenten.
- Jaarlijks doen 30 Haagse ambtenaren mee aan het programma Haagse Ambtenaren in de Klas.
- We bieden begeleiding aan minimaal 25 schoolleiders in het primair onderwijs.
- We verduurzamen het wijkgericht opleiden in Laak en breiden dit uit naar 2 andere wijken met lerarentekorten (RIS319452).
- We ondersteunen zij-instromers via het Noodplan Personeelstekort en bieden startende docenten begeleiding via het Haags Inductie Programma.
- Vakkrachten in het primair onderwijs kunnen een opleidingstraject volgen via Hogeschool Inholland en De Haagse Hogeschool.
- Via het programma De Rode Loper stimuleren we instroom van nieuwe docenten, o.a. via Wereldburgers voor de Klas, de Haagse Lerarenbeurs en de Haagse Banenmarkt.
- We zetten de Haagse LerarenPas voort en versterken de arbeidsmarktcommunicatie in samenwerking met de onderwijsregio Haaglanden.
- We faciliteren gratis parkeren voor onderwijspersoneel bij scholen en zetten in op betaalbare woningen.
Ambitie 2: Optimale leer- en ontwikkelomgeving
- We zetten peuterconsulenten in en bieden gratis voorschoolse educatie aan doelgroepkinderen.
- In 2026 zijn er 10 zomerscholen gericht op basisvaardigheden en talentontwikkeling.
- De vijf bestaande kopklassen worden voortgezet.
- We bieden extra (taal)ondersteuning aan nieuwkomers via nieuwkomersonderwijs, internationale schakelklassen en mbo-trajecten.
- Brugfunctionarissen leggen verbinding tussen ouders, school en wijk; in Den Haag Zuidwest zijn zij actief op vrijwel alle scholen.
- We faciliteren extra leertijd op scholen gericht op taal, sport, kunst en persoonlijke ontwikkeling.
- We behouden het gemiddelde van twee culturele activiteiten per leerling.
- Voor ruim 100 scholen faciliteren we schoolzwemmen.
- We stimuleren leesbevordering via Heel Den Haag Leest en de Bibliotheek Den Haag.
- We bieden 300 plekken voor huiswerkbegeleiding in bibliotheken en buurthuizen.
Ambitie 3: De juiste ondersteuning en passende plek voor alle kinderen en jongeren
- We versterken de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp via gesprekken met samenwerkingsverbanden (SPPOH, SWVZHW) en aanbieders (Kracht, rondomJou), gericht op inclusieve leeromgevingen (RIS318251).
- Met het dashboard verzuim en thuiszitters (RIS321711) krijgen we beter inzicht in oorzaken van schooluitval.
- We investeren in deskundigheidsbevordering binnen reguliere kinderopvang en ontwikkelen gespecialiseerde voorzieningen voor kinderen met extra zorgbehoeften (RIS318493).
- Op negen Haagse scholen zijn startklassen met jeugdhulp ingericht (RIS317605). Schoolbesturen kunnen op wijkniveau plaatsingstafels organiseren voor kinderen zonder onderwijsplek (RIS318493).
- Leerkrachten uit het speciaal onderwijs worden ingezet op vijf kinderdagcentra om kinderen met onderwijspotentieel voor te bereiden op school.
- Schoolmaatschappelijk werk+ (smw+) wordt uitgevoerd door Kracht en rondomJou in het po, vo en voorschoolse educatie; in het mbo gebeurt dit onder regie van de instellingen, mede gefinancierd door de gemeente.
- Het Steunpunt nieuwkomers van SPPOH ondersteunt scholen bij het vinden van passende onderwijsplekken voor nieuwkomers met ondersteuningsbehoeften.
- We zetten Jongerenpunt070 in om jongeren die dreigen uit te vallen of al zijn uitgevallen te begeleiden naar onderwijs of werk. De inzet richt zich op persoonlijke begeleiding, maatwerktrajecten en het versterken van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.
- Op tien locaties in de stad worden hybride leerlijnen aangeboden: leer-werkplekken bij erkende werkgevers met praktijkervaring en theoretisch onderwijs.
Ambitie 4: Onderwijs dat bijdraagt aan de brede welvaart van Hagenaars
- We bieden een breed aanbod van trajecten voor volwassenen met beperkte basisvaardigheden (taal NT1/NT2, rekenen, digitale vaardigheden), inclusief taalles onder werktijd.
- Bij toekenning van rijkssubsidie starten we in 2026 met de pilot Collectief voor Laaggeletterden en Laagopgeleiden, gericht op scholing en werktoeleiding in samenwerking met scholen, gemeenten, UWV en werkgevers.
- We subsidiëren zeven trajecten voor vernieuwend opleidingsaanbod in tekortsectoren en voor om- en bijscholing van werkenden en werkzoekenden.
- We stimuleren gelijke stagekansen via samenwerking tussen onderwijsinstellingen en bedrijven.
- We ondersteunen acht subsidieaanvragen voor vernieuwend mbo-, hbo- en wo-onderwijs en toegepast onderzoek dat bijdraagt aan grootstedelijke uitdagingen.
- Via het Platform Student en Stad organiseren we een gezamenlijke introductieweek, sportactiviteiten en zetten we in op studentenwelzijn en betaalbare huisvesting.
- We subsidiëren studentenorganisaties die bijdragen aan een bloeiend en divers studentenleven.
- We voeren in 2026 het Actieplan Taal (RIS316363) uit, met interventies gericht op het doorbreken van laaggeletterdheid bij kinderen (0–12 jaar) en hun ouders/verzorgers.
Wat mag het kosten?
Voor Onderwijsbeleid zijn er in 2026 voor € 84,4 mln. aan lasten en € 44,7 mln. aan baten begroot.
De lasten bestaan uit: € 77,9 mln. voor bekostiging van de subsidieregelingen en opdrachten, € 5,9 mln. salarissen en sociale lasten en € 0,6 mln. diverse overige kosten.
De baten bestaan uit: € 44,7 mln. rijksmiddelen in de vorm van specifieke uitkeringen (SPUKS).
Kinderopvang
Kinderopvang
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Kinderopvang | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 5.051 | 6.215 | 6.070 | 6.625 | 5.927 | 5.982 |
Baten | 5.259 | 5.732 | 5.672 | 5.672 | 5.672 | 5.672 |
Saldo | -208 | 483 | 398 | 953 | 255 | 310 |
Wat willen we bereiken?
De gemeente Den Haag wil dat alle kinderopvanglocaties voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen, zodat kinderen van 0 tot 13 jaar zich veilig en optimaal kunnen ontwikkelen in een pedagogische omgeving. Goede kinderopvang draagt bij aan een sterke start op school, ondersteunt ouders bij werk of studie en versterkt Den Haag als aantrekkelijke vestigingsstad voor werkende en studerende inwoners.
Wat gaan we ervoor doen?
- We geven GGD Haaglanden opdracht om 100% van de kinderdagverblijven, buitenschoolse opvanglocaties en gastouderbureaus te inspecteren, conform de wettelijke verplichting uit de Wet kinderopvang.
- We laten daarnaast 100% van de gastouderlocaties inspecteren, ondanks dat de landelijke norm op 50% ligt, vanwege het belang van veiligheid en kwaliteit.
- We voeren extra, onaangekondigde flitsinspecties uit om de naleving van de kwaliteitseisen te versterken.
- We verdiepen het toezicht op goed presterende locaties door aanvullend te kijken naar pedagogische kwaliteit.
- We geven structureel voorlichting aan nieuwe en bestaande houders, organiseren bijeenkomsten en voeren gesprekken bij signalen van structurele tekortkomingen of hoge boetes.
- We houden het Haagse deel van het Landelijk Register Kinderopvang actueel, inclusief tijdige verwerking van nieuwe aanvragen en wijzigingen.
Wat mag het kosten?
Voor Kinderopvang zijn er in 2026 voor € 6,1 mln. aan lasten en € 5,7 mln. aan baten begroot.
De lasten bestaan uit: € 2,5 mln. kapitaallasten, € 1,5 mln. toezicht en handhaving kinderopvang, € 1,5 mln. salarissen en sociale lasten, € 0,4 mln. overige goederen en diensten en € 0,2 mln. belastingen.
De baten bestaan uit: € 5,5 mln. huren en € 0,2 mln. diverse overige baten (leges en boetes).
Leerlingzaken
Leerlingzaken
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Leerlingzaken | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 9.453 | 12.044 | 6.749 | 5.156 | 4.607 | 4.603 |
Baten | 3.768 | 6.462 | 1.119 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | 5.685 | 5.582 | 5.630 | 5.156 | 4.607 | 4.603 |
Wat willen we bereiken?
De gemeente wil dat zoveel mogelijk jongeren onderwijs volgen, uitstromen met minimaal een startkwalificatie en daarmee een stevig fundament hebben voor hun toekomst.
Wat gaan we ervoor doen?
- We blijven inzetten op samenwerking met scholen, jeugdhulp en andere partners rondom jongeren en hun ouders, vanwege de toename van complexe casuïstiek bij schoolverzuim.
- Het Routeboek verzuim en thuiszitters (RIS318489) is daarbij een belangrijk instrument. In schooljaar 2025–2026 besteden we extra aandacht aan de bekendheid en toepassing ervan bij scholen en jeugdhulporganisaties.
- De gemeente zet het thuiszittersteam voort vanaf 2026. Dit team van gespecialiseerde leerplichtambtenaren voorkomt dat kinderen langdurig buiten beeld raken en versterkt de samenwerking met onderwijs en zorg.
- De casemanagers bij het Jongerenpunt070 blijven jongeren laagdrempelig ondersteunen bij onderwijs, werk en het versterken van hun zelfredzaamheid. In samenwerking met leerplicht, scholen en zorgpartners worden jongeren die uitvallen of dreigen uit te vallen gesignaleerd en begeleid naar een passend vervolgtraject. De invoering van de wet van school naar duurzaam werk per 1 januari 2026 versterkt de samenwerking tussen de gemeente en het mbo, en biedt een stevigere basis voor regionale samenwerking rond voortijdig schoolverlaten.
Wat mag het kosten?
Voor Leerlingzaken zijn er in 2026 voor € 6,7 mln. aan lasten en € 1,1 mln. aan baten begroot.
De lasten bestaan uit: € 5,7 mln. salarissen en sociale lasten en € 1,0 mln. kosten voor de uitvoering Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC/VSV).
De baten bestaan uit: € 1 mln. rijksbijdrage voor de uitvoering Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC/VSV) en € 0,1 mln. diverse overige baten.
Leerlingenvervoer
Leerlingenvervoer
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Leerlingenvervoer | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 11.274 | 11.592 | 11.444 | 11.439 | 11.439 | 11.439 |
Baten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | 11.274 | 11.592 | 11.444 | 11.439 | 11.439 | 11.439 |
Wat willen we bereiken?
De gemeente wil dat alle leerlingen die recht hebben op leerlingenvervoer veilig, tijdig en passend naar school kunnen reizen. We stimuleren waar mogelijk zelfstandig reizen en streven naar maximale zelfredzaamheid van leerlingen en hun gezinnen. Het aanvraagproces moet toegankelijk, begrijpelijk en betrouwbaar zijn.
Wat gaan we ervoor doen?
- We handelen aanvragen voor leerlingenvervoer tijdig en volgens de wettelijke termijnen af.
- We verbeteren structureel onze informatievoorziening, zodat deze aansluit bij de behoeften en het taalniveau van de doelgroep.
- We stimuleren zelfstandig reizen door voor leerlingen vanaf 9 jaar, waar mogelijk, een vervoersontwikkelplan op te stellen.
- We blijven in gesprek met ouders, scholen en andere betrokkenen om signalen op te vangen en de dienstverlening te verbeteren.
- Ook wanneer ouders geen recht hebben op vervoer, denken we mee over passende alternatieven en schakelen we waar nodig ketenpartners in.
- We monitoren de kwaliteit van het leerlingenvervoer actief en stemmen periodiek af met vervoerders en coördinatoren om tijdig bij te sturen.
Wat mag het kosten?
Voor Leerlingenvervoer zijn er in 2026 voor € 11,4 mln. aan lasten begroot.
De lasten bestaan uit € 9,7 mln. vervoersvoorzieningen, € 0,8 mln. salarissen en sociale lasten en € 0,9 mln. diverse overige kosten.
Onderwijshuisvesting
Onderwijshuisvesting
Inclusief toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, bedragen x € 1.000 | ||||||
Onderwijshuisvesting | Realisatie | Begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 48.780 | 47.456 | 42.435 | 42.031 | 40.630 | 40.396 |
Baten | 12.807 | 3.270 | 27 | 27 | 27 | 27 |
Saldo | 35.973 | 44.186 | 42.408 | 42.004 | 40.603 | 40.369 |
Wat willen we bereiken?
De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. Scholen moeten kunnen functioneren in veilige, toekomstbestendige gebouwen met voldoende capaciteit.
Wat gaan we ervoor doen?
Schoolbesturen krijgen via jaarlijkse programma’s onderwijshuisvesting bekostiging vanuit de gemeente voor nieuwbouw of renovatie van schoolgebouwen. In het Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs Den Haag 2024 – 2034 (RIS317535) wordt 10 jaar vooruitgeblikt op de te verwachten investeringen in nieuwbouw of renovatie. De volgende grote projecten, voorgesteld op het concept Programma onderwijshuisvesting 2026, worden verwacht te starten in 2026:
- Vervangende nieuwbouw van Maris College Waldeck aan Albardastraat 25.
Daarnaast is de verwachting dat met de volgende projecten uit eerdere programma’s onderwijshuisvesting in 2026 gestart wordt:
- Vervangende nieuwbouw van Horizon aan Paets van Troostwijk 93
- Vervangende nieuwbouw van Montessori Houtwijk aan Architect Berlagelaan 125;
- Vervangende nieuwbouw van de Oranje Nassauschool aan Weissenbruchstraat 119;
- Uitbreiding van The International School of The Hague, aan Wijndaelerweg 11.
Wat mag het kosten?
Voor Onderwijshuisvesting zijn er in 2026 voor € 42,4 mln. aan lasten begroot.
De lasten bestaan uit € 20,3 mln. kapitaallasten, € 8,0 mln. exploitatiekosten programma Onderwijshuisvesting, € 7,4 mln. overige goederen en diensten, € 3,7 mln. belastingen, € 2 mln. salarissen en sociale lasten en € 1 mln. aan subsidies.