Financiering

Kortlopende liquiditeitspositie en financieringsbehoefte

Het gemeentelijk liquiditeitsoverschot is begin 2026 naar verwachting ongeveer € 650 miljoen. Volgens de huidige liquiditeitsprognose daalt dit overschot naar ongeveer € 325 miljoen eind 2026. Eventuele extra uitgaven zullen in 2026 niet leiden tot financieringsactiviteiten. In 2027 neemt de liquiditeitspositie (verder) af en de verwachting is dat er eind 2027/begin 2028 weer een financieringsbehoefte ontstaat (zie onderstaande liquiditeitsprognose). Het aflopend liquiditeitsoverschot wordt enerzijds veroorzaakt door (eind)aflossingen op eerder opgenomen langlopende leningen en anderzijds door voorgenomen investeringen. Daarnaast komen de plannen die gedekt worden uit de Enecogelden verder ten uitvoer. Wanneer er weer een financieringsbehoefte ontstaat, zal deze in eerste instantie gefinancierd worden door het aantrekken van kortlopende leningen bij financiële instellingen en andere gemeenten.

 
Schatkistbankieren
Dagelijks wordt gestuurd op een optimaal saldo op de bankrekeningen van de gemeente. Dit betekent dat de gemeente niet alleen probeert te voorkomen dat zij te veel rood staat, maar ook dat zij te veel geld op de rekening heeft staan. De gemeente heeft voldoende geld in kas. De gemeente is verplicht dit geld in de rijksschatkist te storten (schatkistbankieren). Het Rijk vergoedt hierover rente. Het overtollige geld mag ook worden uitgeleend aan medeoverheden. Schatkistbankieren levert dus geld op. Voor 2026 wordt een gemiddelde rentevergoeding van ongeveer 1,5% verwacht. Over het gemiddelde liquiditeitsoverschot van 2026 van ongeveer € 545 mln. zal naar verwachting circa € 8,1 mln. aan rente worden ontvangen.

Ontwikkeling langlopende leningenportefeuille (opgenomen gelden)
Onderstaande tabel geeft een overzicht van het totale langlopend geleende bedrag sinds 2025, onderverdeeld in geleende bedragen voor eigen voorzieningen en geleende bedragen die zijn doorverstrekt aan derden, waaronder de Grondexploitatie Maatschappij Vroondaal C.V. en de St. Jacobusstichting.

In 2026 wordt per saldo € 103 mln. afgelost tegen gemiddeld 1,33%. In de jaren die daar op volgen zijn de aflossingsbedragen ook ongeveer € 103 mln. Deze bedragen maken onderdeel uit van de gemeentebrede liquiditeitsprognose.

Ontwikkeling langlopende leningenportefeuille (uitgeleende gelden)
Bij het verstrekken van leningen en garanties stelt de gemeente zich terughoudend op volgens het “nee, tenzij”-principe. Dat wil zeggen dat de gemeente geen leningen of garanties verstrekt, tenzij er kan worden aangetoond dat de aanvrager geen marktconforme lening kan aantrekken, zonder tussenkomst van de gemeente. Daarnaast moet er sprake zijn van een aantoonbaar publiek belang. De bestaande portefeuille verstrekte geldleningen heeft een aflopend karakter.

De tabel laat zien dat Ultimo 2025 de gemeente € 37,6 mln. langlopend heeft uitgeleend tegen gemiddeld 3,49%. In 2026 wordt per saldo € 5,3 mln. afgelost tegen gemiddeld 3,58%. In de jaren die daar opvolgen zijn de aflossingsbedragen; 2027 € 5,8 mln., 2028 € 5,6 mln. en 2029 € 8,5 mln. Deze bedragen zijn opgenomen in de gemeente brede liquiditeitsprognose. De aflossingen hebben vooral betrekking op Grondexploitatie Maatschappij Vroondaal C.V. en de Personeelshypotheken.

Kredietrisico op uitstaande leningen
De gemeente verstrekt in bepaalde gevallen onder voorwaarden middelen aan derden. Leningen in de zogeheten u/g (uitgeleende gelden) portefeuille zijn onderverdeeld in leningen met volledig hypothecaire onderpand en zonder afgegeven onderpand aan de gemeente. Op het uitstaande bedrag ultimo 2026 (€ 32,3 mln.) rust 100% hypothecaire zekerheid. Hierom treft de gemeente geen voorziening voor de uitgezette leningen.